Panik nedenleri
Toplumsal olaylarda Paniğin ortaya çıkması her an olabilecek muhtemel bir harekettir. Duygusallığın, heyecanın, korkunun ve endişenin artmış olduğu bir topluluk içerisinde elbette bir panik yaşanabilir. Atılan bir göz yaşartıcı gaz bile toplum içerisinde paniğe neden olabilir.
Örneğin İstanbul da bir bankanın bombalanması gibi. Buradaki psikolojik amaç aslında halkın sindirilmesidir. Terör hareketlerinin de bir amacı aslında budur.Bu tip gruplar panik ortamından çıkar sağlar.
Panik ortamının yaratılması sayesinde ;
- Grup veya örgüt artık adını topluma duyurmuştur.
- Güvenliği sağlayacak olgunun kendisinin olduğunu halka inandırmaya çalışır.
- Halk artık panik içerisinde yaşamaktan bıkmıştır. Grubun kurallarına boyun eğmeye başlar.
- a) Tehlikenin hissedilmesi: Tehlikenin çok yakında olduğu hissedildiği an, panik oluşumu başlar. Tek davranış şekli kaçmaktır. İnsanlar geçmiş bilgilere dayanarak içinde bulundukları durumu panik yaratan bir durum gibi düşünerek tehlikeyi hissederler.
- b) Kaçma olasılığı konusunda belirsizlik olması: Tehlikenin acil olduğu ve kaçışın sonra değil de sadece o anda mümkün göründüğü durumlarda panik olaylarının meydana geldiği görülmektedir. İnsanlar önceden açıklama yapıldığı ve tehlikeyle karşılaşılan kişilerin uyumlu bir biçimde çalıştıkları zaman paniğin meydana gelme olasılığı ve panikten dolayı zarar görme oranı azalmaktadır.
- c) Kısmi tuzak: Kalabalık kısmen de olsa tuzak kurulduğu hissine kapıldığında paniğe neden olabilirler. Böyle durumlarda kaçma yolları sınırlıdır. Çoğu zaman da tek bir kaçış yolu kalmıştır.
- d) Kaçış yollarının bir bölümü veya bütününün kapanması:Kullanılmakta olan sınırlı kaçış yolları tıkanmış veya sıkışmışsa, kalabalığın bu durumu hissetmesi sonucu panik olayının meydana geldiği görülür. Böyle durumlarda geçiş sınırlı ve çok yavaştır veya bütünüyle durmuştur e) Ön ve arkanın bağlantısının kesilmesi: Önde bulunan kimseler kapanmış olan geçiş yollarının açık olduğu kanısında iseler, bu tarafa yönelirler. Arkadaki kişilerin onları izlemesi ve çıkışın sağlanamaması panik oluşumunu meydana getirir. Bu durum öndekilerin ezilmesi, boğulması veya çiğnenmesine sebep olur.
- f) Kalabalığı etkisiz hale getirmek için gaz kullanılması: Bazı durumlarda kalabalığı etkisiz hale getirmek için gaz kullanılması yoluna gidilebilir. Kullanılan gaz bazen kalabalıkta panik oluşumuna neden olabilir. Bu durumda çok sayıda ezilme ve yaralanma meydana gelebilir.